Od piątku 28 listopada wszyscy obywatele mogą zarezerwować swój numer PESEL za pośrednictwem aplikacji mObywatel. Uniemożliwi to przestępcom wykorzystywanie ich danych do uzyskiwania dostępu do pożyczek i innych długów.
Minister właściwy ds. informatyzacji rozpoczął ewidencjonowanie rezerwacji numeru PESEL. Będą tam gromadzone dane osób pełnoletnich, w tym obywateli Polski, jak i cudzoziemców.
Jak zastrzec PESEL online
Usługa “Zastrzeż PESEL” w aplikacji mObywatel umożliwia dokonywanie rezerwacji ręcznie lub automatycznie. Rezerwacje można anulować w dowolnym momencie. Pozwala też łatwo sprawdzić historię potwierdzeń i zmian numeru PESEL przez instytucje, firmy i osoby prywatne. Obie te usługi są bezpłatne.
Umówienia numeru PESEL można dokonać również za pośrednictwem strony obywatel.gov.pl, a do weryfikacji wystarczy e-Dowód lub Profil Zaufany).
W urzędach i bankach.
Co mają zrobić osoby, które nie mają dostępu do internetu lub profilu zaufanego? Należy udać się osobiście do urzędu gminy, na pocztę lub do banku i po zweryfikowaniu tożsamości złożyć wniosek o rejestrację numeru dowodu osobistego lub unieważnić rejestrację.
Jeżeli osoba nie może złożyć wniosku o zastrzeżenie numeru PESEL z powodu choroby, niepełnosprawności lub innej niedającej się pokonać przeszkody, zastrzeżenia numeru PESEL może dokonać pełnomocnik, który stawi się osobiście w urzędzie gminy, przedstawi pełnomocnictwo szczególne do dokonania tej czynności i potwierdzi swoją tożsamość dowodem osobistym. Wniosek o skreślenie może złożyć opiekun prawny lub kurator w imieniu osoby ubezwłasnowolnionej lub mającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych, stawiając się osobiście w urzędzie gminy. W takim przypadku należy przedstawić orzeczenie sądu potwierdzające ustanowienie opiekuna lub konserwatora oraz zweryfikować tożsamość osoby na podstawie dowodu osobistego.
Dlaczego warto zastrzec PESEL
Banki i inne instytucje finansowe sprawdzają w rejestrze, czy numer PESEL danej osoby został zastrzeżony. A od 1 czerwca 2024 r. instytucje finansowe będą musiały to robić dla własnej korzyści. Przykładowo, jeśli udzielą pożyczki bez sprawdzenia PESEL, nie będą już mogły dochodzić zaspokojenia roszczeń wynikających z tej umowy ani zbywać wierzytelności z niej wynikających. Wyjątkiem jest sytuacja, w której umowa została zawarta online, a pożyczkobiorca został uwierzytelniony przy użyciu osobistych danych uwierzytelniających.
Weryfikacji numeru PESEL dokonują nie tylko banki, ale także m.in. wynajmujący, operatorzy komórkowi przed wydaniem duplikatu karty SIM, notariusze przed notarialnym stwierdzeniem zbycia lub ustanowienia hipoteki na nieruchomości, a także pełnomocnicy do dokonywania takich czynności.
